Kỹ Năng Sinh Tồn

1. NHỮNG VIỆC CẦN LÀM KHI LÊN BÈ CỨU SINH

Sau một vụ tai nạn (chìm tàu hay rơi máy bay), bạn may mắn sống sót và lên được một chiếc bè cứu sinh. Lúc này những khó khăn nguy hiểm vẫn chưa qua. Các bạn còn phải đối mặt với nhiều gian lao thử thách khác để được sinh tồn, cho nên không đượic chủ quan. Khi đã lên bè, các bạn hãy làm theo những hướng dẫn sau đây:

• Kiểm tra tất cả các vật dụng trên bè. Các thiết bị sinh tồn và cấp cứu, nước, lương thực thuốc men, dụng cụ y tế. . . Cột chặt các vật dụng mà các bạn đang có vào bè, để khỏi bị sóng đánh hay lật bè làm rơi mất.
• Cố gắng vớt tất cả các vật trôi nổi chung quanh bè như lương thực, thùng can rỗng, chai lọ, quần áo, đệm ghế, dù… bất cứ vật gì mà bạn nghĩ là sẽ hữu ích cho bạn. Để an toàn, hãy đảm bảo rằng các vật bạn vớt lên bè không có cạnh sắc nhọn có thể đâm thủng bè và không nặng quá trọng tải của bè.
• Nếu có các bè khác, hãy gọi họ lại gần với nhau trong khoảng cách 5-7 mét để hỗ trợ lẫn nhau và để cho những máy bay tìm kiếm cứu hộ dễ dàng nhìn thấy (một nhóm bè dễ thấy hơn là một cái bè).Và như vậy sẽ dễ cứu hộ hơn là phân tán.
• Lắp đặt các máy vô tuyến khẩn cấp và đưa nó vào hoạt động.Sử dụng nó để gửi tiếp những tín hiệu “MAYDAY” cầu cứu.
• Chuẩn bị các thiết bị phát tín hiệu khác sẵn sàng cho việc sử dụng ngay lập tức như pháo sáng, trái khói, kính ra hiệu, pano… Cắt người trực quan sát, nếu thấy máy bay hay tàu đi vào vùng thì lập tức phát tín hiệu cầu cứu. Nếu ban đêm thì bắn pháo sáng dù hay giựt pháo sáng cầm tay, pháo sáng sao. Nếu ban ngày thì sử dụng trái khói, vải màu (pano) hay kính phản chiếu ra hiệu…
• Hãy nhớ rằng, cứu nạn trên biển là một nỗ lực của tập thể. Sử dụng tất cả những thiết bị tạo hình ảnh hay các thiết bị truyền tin điện tử và vật dụng khác để liên lạc với nhóm cứu hộ. Ví dụ, nâng cao một lá cờ hoặc một tấm vải màu trên một mái chèo (càng cao càng tốt) để thu hút sự chú ý.

2. CÁC LOẠI BÈ CỨU SINH

Hiện nay, người ta sản xuất rất nhiều loại bè cứu sinh có tải trọng và hình dáng khác nhau. Có loại dành cho 1-2 người, nhưng cũng có loại có thể chứa 20-25 người, thậm chí có loại chứa tới 50 người. Có loại đơn giản như một cái phao nổi, nhưng cũng có loại có mái che và được trang bị đầy đủ. 

Nếu bè cứu sinh được chuẩn bị tốt, các bạn sẽ có tất cả những vật dụng thiết yếu để tồn tại trên bè trong một thời gian dài .Danh sách các trang bị cần thiết được đề nghị như sau:

• Quần áo thích hợp (nhất là vùng lạnh).
• Áo phao, thiết bị nổi
• Nước (và dụng cụ chưng cất nước)
• Thực phẩm dự trữ
• Túi cứu thương.
• Máy bộ đàm
• Pháo sáng và trái khói, súng hỏa pháo
• Thiết bị truyền tín hiệu (kính, pano . . .)
• Dụng cụ đánh bắt cá, hộp câu.
• Thuốc chống say sóng
• Một neo nổi (buồm nước)
• Dao nổi an toàn
• Mộtbộ dụng cụ sửa chữa,
• Bơm hơi để bơm bè
• Đèn pin, pin vàbóng dự phòng
• Haimái chèo
• Neo nổi và 30 m dây
• Bơm hút nước(để tháo nước)
• Hướng dẫn sinh tồn.

3. CÓ THỂ SỐNG SÓT BAO LÂU TRÊN MỘT CHIẾC BÈ CỨU SINH

Khi tiến hành những cuộc tìm kiếm những người mất tích trên đại dương, người ta thường tự hỏi: Con người có thể tồn tại được bao lâu trên một chiếc bè cứu sinh? Đây là câu hỏi rất khó trả lời. Nó tùy thuộc vào nhiệt độ của vùng, khả năng và ý chí của con người, lương thực và dụng cụ họ có trên bè.

Ngày 02 tháng 07 năm 1816, tàu La Méduse xô vào một dải cát ngầm cách bờ biển châu Phi chừng 180 km, có 149 người; gồm hành khách, thuỷ thủ và sĩ quan chỉ huy kịp xuống một chiếc bè kết tạm. Chiếc bè rời nơi tàu bị nạn và trôi dạt giữa Đại Tây Dương. Họ mang được xuống bè hai thùng nước ngọt và sáu thùng rượu vang. Thế mà, chỉ có mười hai ngày sau, khi có tàu đến cứu, trên bè chỉ còn có mười lăm người sống sót, trong đó mười người đang hấp hối và cũng chết khi vừa được vớt lên tàu.

Nhưng cũng có những câu chuyện rất phi thường về thời gian tồn tại trên một bè cứu sinh. Người đang giữ kỷ lục hiện nay là Poon Lim. Poon Lim – sinh ngày 08/3/1918 – mất ngày 04/1/1991) tại Hải Nam, Trung Quốc. Lim đã làm việc trên tàu buôn SS Benlomond (Anh Quốc)  khi nó bị đánh chìm bởi một tàu ngầm U-boat của Đức vào ngày 23 tháng 11 năm 1942. Sau một vài giờ ngụp lặn trong nước, Lim tìm thấy một chiếc bè gỗ vuông cạnh 2.50 m, trong đó có một số thực phẩm và nước. Khi nguồn cung cấp gần hết, ông câu cá, bắt chim biển và thu thập nước mưa. Ngày 05 tháng Tư năm 1943, ông đã được ba ngư dân Brazil cứu sống khi đang trôi dạt gần bờ biển Brazil sau 133 ngày lênh đênh trên Đại Tây Dương.

Một trường hợp nổi tiếng khác là gia đình của Dougal Robertson, những người đã trải qua 38 ngày trong một chiếc bè sau khi du thuyền của  họ bị chìm.

Ngày 15 tháng 6 1972, chiếc LUCETTE của họ đã đã bị cá voi sát thủ làm thủng và chìm khoảng 200 dặm về phía tây của quần đảo Galapagos. Gia đình gồm 6 người trên tàu đã thoát được lên một chiếc xuồng hơi và một chiếc xuồng vỏ cứng dài 3 mét với một ít công cụ. Trong những ngày lênh đênh trên biển, họ hứng nước mưa để uống,   đánh bắt cá, rùa để ăn.   Sau 16 ngày, chiếc uồng hơi của họ bị hư, do đó 6 người chen chúc nhau trên chiếc xuồng vỏ cứng dài ba mét với những gì họ có. Sau đó, họ tiếp tục sử dụng gió và dòng hải lưu thuận lợi để  di chuyển đến phía Đông Bắc vùng Trung Mỹ. Đến ngày thứ 38 họ đã được tàu đánh cá Tokamaru của Nhật Bản cứu. Câu chuyện của họ đã được viết thành sách (1973) và dựng thành phim (1991).

Nhưng Mike Tipton, giáo sư bộ môn “Con người và sinh lý học ứng dụng” tại Đại học Portsmouth, cho rằng sự tồn tại lâu dài trên một bè cứu sinh gần như lúc nào cũng diễn ra gần đường xích đạo, trong vùng nước ấm. Nhưng ở các vùng nước lạnh, bè cứu sinh có thể thường xuyên bị ngập nước, làm cho việc sinh tồn gặp rất nhiều khó khăn. Nếu không có bè, một người nào đó ở trong nước lạnh 15^oC, sẽ chết trong vòng không quá sáu giờ. “Bất cứ điều gì bên dưới 15C có tác động ngay lập tức trên cơ thể – Hạ thân nhiệt, tăng huyết áp cao, tăng nhịp thở . . . Nó làm cho chúng ta mất hết mọi năng lực, ngay cả những người bơi giỏi…” 

4. SINH HOẠT TRÊN BÈ CỨU SINH

Các bạn có thể lênh đênh trên biển nhiều ngày, cho nên cần phải biết tổ chức cuộc sống cho mình, biết bảo tồn sinh lực, biết những hoạt động nào nên làm và những gì nên tránh.

• Kiểm tra độ căng (hơi) của bè, sự rò rỉ hơi, và các điểm có thể trầy xước do ma sát. Hãy chắc chắn rằng các khoang hơi chính không có gì thay đổi (vẫn đầy hơi nhưng không quá căng). Xì bớt hơi khi trời nóng và bơm thêm hơi khi trời lạnh.
• Giữ khô quần áo, mang vớ và găng tay, che tất cả những nơi cơ thể tiếp xúc với ánh nắng nếu có thể, vì sức nóng của mặt trời có thể đốt cháy da các bạn. Áo quần khô ráo cũng là điều cần thiết giúp chúng ta chống lại với cái lạnh, nhất là về ban đêm trên biển.
• Tận dụng bóng mát của buồm hay các vật liệu khác để che nắng, cố gắng làm giảm tối thiểu việc tiếp xúc với ánh nắng, vì rất dễ làm cơ thể các bạn mất nước.
• Kiểm kê toàn bộ lương thực và nước uống, cất giữ một nơi an toàn và thoáng mát, hạn chế ăn uống trong 24 giờ đầu.
• Lau l bè vì nó sẽ làm bong tróc hay suy giảm tính năng của vỏ bè và có thể phá vỡ các khớp nối được dán bằng keo.  Throw out the sea anchor, or improvise a drag from the raft’s case, bailing bucket, or a roll of clothing. 

5. CƠ HỘI ĐỂ ĐƯỢC CỨU SỐNG

Nếu các bạn đã gửi đi một tín hiệu cầu cứu và toán cứu hộ đã nhận được (xác nhận họ đã trả lời bạn). Và nếu trong bản tin đó, bạn đã gửi cho họ vị trí chính xác của bạn (tại tọa độ tàu đắm) thì các bạn không nên rời xa vị trí đắm tàu, mà nên quanh quẩn gần đó chờ cứu hộ là tốt nhất. Trong khi chờ đợi, các bạn hãy chuẩn bị trong khi chờ đợi bất cứ thiết bị báo hiệu (pháo sáng, khói màu, kính phản chiếu…) hay các thiết bị liên lạc khác trong tư thế sẵn sàng. Một phi cơ hay tàu cứu hộ sẽ không thể tìm thấy một chiếc bè trong đại dương mênh mông nếu không biết vị trí của nó hay nếu không có tín hiệu hoặc liên lạc. Tình trạng thời tiết đôi khi cũng làm cho không thể thực hiện việc tìm kiếm hay liên lạc.

Nếu không có liên lạc và bạn cũng không mong đợi bất cứ đội cứu hộ nào đến cứu bạn (vì họ không biết). Và bạn có thể thấy hoặc định hướng được bờ biển (đặc biệt là nếu gió hay dòng chảy đang đẩy bạn về hướng đó), bạn hãy cố gắng đưa bè về hướng đó (dĩ nhiên).

 Nếu bè đang ở giữa đại dương mênh mông, bạn không thể định hướng được, để tiết kiệm năng lượng, tốt hơn là các bạn nên ở lại tại chỗ. Tuy nhiên, mỗi tình huống có thể gợi cho các bạn một hành động khác nhau. Điều quan trọng là các bạn phải suy nghĩ về tất cả mọi thứ trước khi quyết định rời khỏi địa điểm đắm tàu (hoặc rơi máy bay). Ví dụ, ngay cả khi bạn không gửi bất kỳ tín hiệu cầu cứu nào, vẫn có thể tốt hơn nếu các bạn ở nơi mà bạn đã bị đắm, vì vị trí đó thường nằm trên tuyến đường vận chuyển hàng hải hay hàng không (tàu bị đắm của bạn cũng đang đi trên tuyến đường đó) cho nên các bạn có thể dễ dàng được tìm thấy. Hoặc các hãng hàng không hay tàu thuyền biết máy bay hay tàu của các bạn mất tích, họ sẽ tổ chức tìm kiếm.

6. ĐI VỀ ĐÂU?

Nhưng bạn đang ở giữa đại dương, không có dấu hiệu cho thấy bờ biển.

Cho dù cho dù bạn có bản đồ hay có một cái gì đó cho biết bạn đang ở đâu và chung quanh bạn là những đâu, thì việc quyết định đi đâu vẫn là quyết định quan trọng và khó chọn lựa.

Có thể bạn có một cánh buồm hay “neo nổi” trên bè, nhưng hướng gió hoặc dòng chảy có thể là không thuận tiện để đưa nó về hướng bạn muốn (ngay cả khi nó chỉ cách 50 dặm). Nhiều người đắm tàu đã bị trôi dạt hàng trăm dặm, thậm chí hàng ngàn dặm trước khi tiếp cận đến mảnh đất mà mình đã thấy trước đó..

Dong buồm để đưa bè theo hướng ngược lại với hướng gió để đến bờ biển (hay hải đảo) là một việc rất khó thực hiện, nhưng nó có thể cứu sống bạn. Vì vậy, các bạn nên chọn điểm đến của bạn dựa trên dòng chảy và gió.  Tránh những hòn đảo nhỏ, vì ở đó bạn sẽ không có cơ hội tiếp cận với dân bản địa, không có tài nguyên để sinh tồn. Tốt hơn là các bạn nên hướng tới một nơi tuy xa hơn nhưng đó là bờ biển hay một hòn đảo lớn hơn.

7. DI CHUYỂN BẰNG BÈ CỨU SINH

Khi di chuyền bằng bè, các bạn cần phải chọn lựa một trong hai phương pháp di chuyển: Hoặc là xuôi theo chiều gió, hoặc là nương theo các dòng hải lưu (đừng nghĩ đến chuyện chèo chống, bạn không đủ sức đâu. Có chăng khi chỉ cách bờ biển chửng một vài cây số)

Gió và hải lưu ít khi nào chuyển động theo cùng một hướng, thường thì một thuận và một thì ngược lại. Các bạn cần có một số kiến thức về gió và hải lưu, biết vị trí (tương đối) của mình, biết hướng mình cần đi, biết gió hay hải lưu sẽ đưa mình đến đâu.

Vận dụng các dòng hải lưu:

Dòng hải lưu là những con sông trên biển, những con sông này chuyển động trực tiếp, liên tục, tương đối ổn định và chảy theo một đường nhất định như những con sông trên đất liền. Chúng không có lòng sông, cho nên chúng lớn hơn những con sông trên đất liền nhiều lần. Các dòng sông này người ta gọi là “hải lưu”. Chúng có thể lưu thông trên một quãng đường dài hàng ngàn kilômét. Chúng rất quan trọng trong việc hình thành khí hậu của các lục địa, đặc biệt ở những khu vực gần biển. Ví dụ nổi bật nhất là dòng Gulf Stream. Dòng hải lưu này làm cho vùng Tây Bắc châu Âu có nhiệt độ cao hơn bất kỳ khu vực nào có cùng vĩ độ.

Một chiếc bè không buồm buộc phải bị chi phối bởi các dòng hải lưu, vì vậy các bạn phải biết cách vận dụng để nó giúp mình trong chuyến hải hành.

Để vận dụng dòng hải lưu, người ta thường sử dụng một cái túi bằng vải dày gọi là “buồm gàu” hay “neo nổi” (sea anchor) để thả xuống nước, luồng nước sẽ làm cho gàu bung ra và đẩy nó đi kéo theo chiếc bè. Điều chỉnh dây neo gàu để khi bè trên ngọn sóng, thì neo nổi tại chân sóng

Dụng cụ này rất quen thuộc với các nhà đi biển trước đây, rồi bị xem nhẹ một thời gian. Gần đây người ta sử dụng trở lại, và nó tỏ ra có tác dụng rất tốt. Bất cứ vật gì nửa nổi nửa chìm, buộc vào mũi thuyền bằng một sợi dây, đều có thể coi là “neo nổi”

Nếu không có “neo nổi”, các bạn cũng có thể vận dụng các dòng hải lưu bằng cách làm cho bè ngập một phần trong nước (như xì bớt hơi nếu là bè cao su), cột một cái xô hay một số đồ vật cho chìm trong nước để chịu sự tác động của dòng hải lưu nhiều hơn. Nếu may mắn, dòng chảy sẽ đưa các bạn đi qua các tuyến hải hành của tàu thuyền hoặc mang các bạn vào gần đất liền.

Quấn dây neo gàu với vải hay áo quần để ngăn chặn sự cọ sát của dây lên vỏ bè.

Vận dụng sức gió

Tuy gió là bạn đồng hành của các nhà hàng hải từ ngàn xưa, nhưng nếu chúng ta không nắm vững qui luật của gió thì thay vì đưa chúng ta vào đất liền, gió cũng có thể đưa chúng ta ra xa hơn.

Vùng Biển Đông nước ta nằm trọn trong vùng Đông Nam Á Gió Mùa với hai loại gió chính: Gió mùa Đông Bắc và Gió mùa Tây Nam.

Về cường độ, hai loại gió này thay đổi rất nhiều ở các tháng giao thời (tháng Ba, tháng Tư và tháng Chín, Mười) hướng gió không ổn định.

Gió mùa Đông Bắc hoạt động kéo dài từ tháng Mười đến tháng Ba năm sau.

Gió mùa Tây Nam kéo dài từ tháng Năm đến tháng Mười và do có nguồn gốc đại dương nên trong thời kỳ này có mưa lớn.

Bè hơi không có khung sườn cứng, do đó, các bạn khó dựng buồm để hứng gió. Tuy nhiên, có một số bè người ta cũng làm lỗ sẵn đế cắm buồm.

Bất cứ ai cũng có thể đưa bè xuôi theo hướng gió. Nhưng để đi lệch với hướng gió thì phải là người chuyên môn, có kinh nghiệm. Do not try to sail the raft unless land is near.Vì vậy, nếu là tay mơ, thì bạn không nên cố gắng dựng buồm trên bè, trừ khi nhìn thấy đất liền (hay hải đảo) cùng chiều với hướng gió.

Nếu các bạn quyết định dựng buồm hướng gió thổi xuôi theo điểm đến mà bạn mong muốn, thì các bạn hãy bơm cho bè phồng lên, ngồi cao, thu hồi neo nổi, dựng buồm lên, và sử dụng mái chèo như một bánh lái.

Cánh buồm lúc này đồng thời cũng là một vật dùng làm dấu hiệu cho các tàu thuyền khác dễ dàng trông thấy.

IVới một bè lớn, các bạn có thể dựng một cánh buồm vuông dựa theo khung của mái vòm, sử dụng các mái chèo như là cột buồm. Bạn có thể dùng một tấm bạt hoặc vật liệu chống thấm để làm buồm.

Khi thời tiết xấu, để đề phòng bè bị lật, hãy giữ cho neo gàu không nằm ở phía mũi tàu. Các hành khách ngồi thấp trong bè, phân phối trọng lượng của họ dàn đều khắp sàn bè. Để ngăn ngừa té ngã ra, họ không được ngồi trên mạn của bè hoặc đứng lên. Tránh những động tác đột ngột mà không có cảnh báo cho các hành khách khác.

Khi không sử dụng neo gàu, cột nó vào bè và xếp gọn nó trong một tư thế sẵn sàng sử dụng ngay lập tức nếu bị lật úp  bè.

8.  ĐƯA BÈ CẬP VÀO BỜ

Để cập bờ cho an toàn khi bè đã tiến gần đến bờ, các bạn hãy:

– Cố gắng tìm một chỗ khuất gió trên đất liền (hay hải đảo) để đổ bộ.

– Không nên đổ bộ vào hướng ngược với mặt trời, ánh sáng và sự phản chiếu từ biển sẽ làm bạn lóa mắt, không thấy được mục tiêu, dễ bị va đập.

– Chọn những nơi ít sóng cồn (ít bọt trắng) sẽ giúp các bạn cập vào bờ dễ dàng và ít hao sức lực.

– Nếu các bạn buộc phải cắt ngang sóng cồn, hãy hạ cột buồm, cột chặt lại các dụng cụ, mặc quần áo, mang giầy, để hạn chế sự trầy xước do va chạm hay cọ sát có thể xảy ra.

– Dùng mái chèo hay sào, gậy… để kiểm tra độ sâu, san hô, đá ngầm…

– Kéo “buồm gàu” lên, nhất là khi vượt qua các rặng san hô hay khi đã gần bờ.

– Tránh những khu vực có sóng vỗ mạnh vào vách đá hay những tảng đá.

– Khi bè chuẩn bị cập bờ, các bạn hãy nhìn thẳng về phía trước, ngồi cho thật vững vàng để có thể chịu đựng được những cú va đập khi bè cập bờ.

– Khi bè vừa chạm đất, các bạn hãy nhảy xuống, nương theo những ngọn sóng để kéo bè vào bờ.

Hổ Hăng Hái

Với sự tiến bộ trong công nghệ về an toàn tàu biển hiện nay, tỷ lệ để bạn bị mắc kẹt trên một con tàu chìm là rất thấp. Tuy nhiên, đây vẫn còn là những thảm họa thường xuyên. Một số vụ tai nạn vẫn có thể xảy ra cho dù bạn đang đi du lịch ở một quốc gia mà tiêu chuẩn an toàn hàng hải đã được áp dụng nghiêm ngặt.

Trên hải trình của các bạn, dù là tàu lớn hay thuyền nhỏ, cũng có thể xảy ra những tai nạn bất ngờ như: hai tàu đâm vào nhau, chạm phải đá ngầm, va vào băng trôi (điển hình như vụ tàu Titanic), gặp gió bão, máy tàu hỏng hóc . . .  Nếu lọt vào vùng có chiến sự thì tàu có thể bị đánh đắm, trúng thủy lôi . . .  Và hậu quả có thể dẫn đến là tàu bị nổ, lật, chìm . . .  cho dù đó là một con tàu cự kỳ hiện đại. Nếu đang ở trên một con tàu mà bạn cảm thấy mình đang ở trong tình huống tính mạng bị đe dọa, hãy cố nhớ lại một số gợi ý sau đây để giúp cải thiện tỷ lệ sống sót của bạn.

NẾU TÀU SẮP CHÌM

1. Gửi một tín hiệu Mayday để cầu cứu nếu bạn là người phụ trách con tàu đang chìm: Các cuộc gọi Mayday có thể được phát đi trên bất cứ tần số nào và khi có một cuộc gọi Mayday thì những thông tin dùng sóng radio khác không được phép phát sóng, trừ các thông tin nhằm giúp đỡ tình trạng khẩn cấp. Một cuộc gọi mayday chỉ có thể được sử dụng khi mà mạng sống hoặc tàu thuyền, xe cộ, máy bay đang đối diện với nguy hiểm chết người rõ rệt hoặc bị chìm hay bị phá hủy.

Khuôn mẫu tiêu chuẩn của một cuộc gọi báo nguy gồm có chữ MAYDAY được nói ba lần liên tiếp, theo sau là tên (hoặc mã hiệu) của chiếc tàu (máy bay) cũng được nói ba lần, rồi MAYDAY và tên hoặc mã hiệu lần nữa. Các thông tin quan trọng nên theo sau gồm có vị trí, tính khẩn cấp và sự giúp đỡ nào được cần đến và số người trên tàu hay máy bay. Một thông điệp báo nguy tiêu biểu có thể như sau:

“MAYDAY, MAYDAY, MAYDAY, đây là HƯỚNG VIỆT, HƯỚNG VIỆT, HƯỚNG VIỆT. MAYDAY, HƯỚNG VIỆT. Vị trí 35 độ 45 phút Bắc, 15 độ 25 phút Tây. Tàu của tôi đang bị cháy và chìm xuống. Tôi yêu cầu được giúp đỡ ngay. Bốn người đang trên tàu và đang dùng một xuồng cứu hộ. HẾT.”

Riêng tại Việt Nam, Trung tâm phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải Việt Nam cho biết, đối với việc cấp cứu trên biển, tần số 7903 kHz là tần số thu nhận thông tin cấp cứu, khẩn cấp được trực canh 24/24 giờ kể cả các ngày nghỉ, lễ, tết.

Khi tàu bị sự cố như cháy nổ, tàu đang chìm, người rơi xuống biển, cấp cứu y tế, tai nạn lao động,… mà tàu không tự xử lý được thì có thể gọi các tổng đài thông tin duyên hải trên tần số 7903 kHz để được trợ giúp kịp thời. Để tránh tình trạng gây nhiễu trên tần số 7903 kHz, chỉ khi tàu gặp sự cố mới liên lạc trên tần số này.

2. Lắng nghe các tín hiệu di tản:Tín hiệu di tản tiêu chuẩn là 7 tiếng còi ngắn theo sau là một tiếng còi dài. Thuyền trưởng hoặc các sĩ quan phụ tá cũng có thể sử dụng các hệ thống liên lạc khác để nói chuyện với tất cả thủy thủ đoàn và hành khách.

3. Lấy áo áo phao để mặc vào: Hãy chuẩn bị để thoát khỏi con tàu trong thời gian cho phép. Nếu bạn có thời gian hãy lấy bất kỳ thêm một số dụng cụ hay thực phẩm để sinh tồn. Nhưng chỉ làm điều này nếu không gây nguy hiểm cho mạng sống của bạn hay của những người khác.

Nên mặc thêm y phục chống thấm nước của bạn, chẳng hạn như mũ, áo và găng tay.  Quần áo làm tăng cơ hội sống sót trong nước lạnh. Giúp đỡ cho tất cả trẻ em và vật nuôi sau khi bạn đã chuẩn bị cho mình.

4. Làm theo sự hướng dẫn.Đây là điều quan trọng hơn cả.Nếu bạn không biết làm cách nào để được an toàn, hãy làm theo sự hướng dẫn của thuyền trưởng hoặc một trong các thành viên thủy thủ đoàn. Họ là những người đã được đào tạo về các hoạt động cứu hộ trên tàu và sẽ có một sự hiểu biết tốt hơn về những gì bạn cần phải làm để đảm bảo an toàn cho bạn.  Một con tàu chở khách sẽ có một phòng tập trung, nơi tất cả mọi người cần phải tập họp lại để chuẩn bị cho một cuộc di tản. Nếu bạn nghe được lệnh tập trung, hãy cố gắng để đến đó.

Nếu bạn không thể nghe thấy hoặc không hiểu các hướng dẫn (ví dụ, nó không phải là ngôn ngữ của bạn), hãy nhớ trong tâm trí một điều – đi lên và ra khỏi tàu.

5. Giữ bình tỉnh và không hoảng sợ:Nghe có vẻ giống như một lời sáo rỗng, vì nói thì dễ. Nhưng bạn càng hoảng sợ, thì càng khó mà tiến đến được một chiếc thuyền cứu sinh. Việc giữ bình tĩnh rất quan trọng để đối phó với những hành khách khác cũng như để giữ cho tâm trí của bạn tập trung để làm bất cứ điều gì giúp bạn có thể tồn tại. Nếu những người khác xung quanh bạn đang hoảng loạn, hãy cố gắng làm mọi cách để họ bình tĩnh trở lại. Những hành động của họ chỉ làm thêm chậm và có thể gây nguy hiểm cho việc sơ tán.

Cố gắng tập trung vào việc giữ bạn hít thở dưới sự kiểm soát. Nếu bạn đang có luyện hít thở theo phương pháp khí công, yoga, pilates . . . hoặc bất kỳ phương pháp thư giãn nào, hãy sử dụng chúng để làm bạn bình tĩnh, cũng như phải dùng đến hơi thở theo cách này nếu bạn rơi xuống nước. Hãy cố gắng giữ bình tỉnh để sinh tồn.

6. Tập trung vào việc thoát ra bằng con đường nhanh nhất, không phải là con đường ngắn nhất.Làm sao để thoát được ra ngoài là điều quan trọng hơn là cứ mãi tìm con đường ngắn nhất, gần nhất mà thậm chí nó có thể dẫn bạn đến nguy hiểm hơn. Khi tàu bắt đầu nghiêng, bám lấy bất cứ điều gì có thể để giúp bạn giữ thẳng đứng, chẳng hạn như tay vịn, ống, móc, phụ kiện ánh sáng, vv. . .

Cũng như khi các bạn cố gắng để thoát khỏi một đám cháy, lúc này không đi thang máy hay sử dụng những thiết bị  điều khiển bằng điện. Bạn sẽ không bao giờ muốn bị kẹt trong thang máy trên một con tàu chìm.

7. Một khi bạn đã lên được trên boong, hãy đến chỗ tập trung hoặc các xuồng cứu sinh gần nhất. Hầu hết các tàu du lịch ngày nay, người ta thực tập và phổ biến các thủ tục an toàn trước khi khởi hành, để hành khách biết phải làm gì trong trường hợp khẩn cấp. Nếu không, các bạn hãy đi đến nơi có vẻ như các thủy thủ đoàn đang trợ giúp hành khách để di tản. Thủy thủ đoàn thường sẽ là những người cuối cùng rời bỏ tàu, vì nhiệm vụ của họ là lo cho tất cả mọi người an toàn rời khỏi tàu trước tiên.

Không tỏ ra anh hùng bằng cách ở lại cùng với thủy thủ đoàn trên tàu. Hãy làm những gì cần phải được làm để đảm bảo sự an toàn của bản thân và những người thân yêu của bạn. Đây không phải là những bộ phim.

 RỜI BỎ TÀU

Nếu tình huống không thể cứu vãn, các bạn bắt buộc phải rời bỏ tàu, thì xuồng cứu sinh bơm hơi là vật đã chứng tỏ được sự hiệu quả trong các tình huống sống còn hơn các loại xuồng khác. The well-prepared sailors will have all they need to survive in their raft and signal their position. Khi được các thủy thủ chuẩn bị tốt, các bạn sẽ có tất cả những vật dụng thiết yếu để tồn tại trên bè trong một thời gian dài. A list of recommended equipment is as follows. Danh sách các trang bị cần thiết được đề nghị như sau.

• Appropriate Clothing (most important in cold water), flotation device, water (or reverse osmosis pump), first aid kit, signaling and communication device, and food (and/or fishing/hunting equipment), a knife, sea sick pills, sun screen (or oil or grease).- Quần áo thích hợp (nhất là vùng lạnh).
• Áo phao, thiết bị nổi.
• Nước (và dụng cụ chưng cất nước)
• Thực phẩm dự trữ
• Túi cứu thương.
• Máy bộ đàm
• Pháo sáng và trái khói
• Thiết bị truyền tín hiệu (kính, pano . . .)
• Dụng cụ đánh bắt cá
• Thuốc chống say sóng,
• Một neo nổi (buồm nước)
• Dao nổi an toàn
• Một bộ dụng cụ sửa chữa,
• Bơm hơi để bơm bè
• Đèn pin, pin và bóng dự phòng
• Hai mái chèo,
•  Neo nổi và 30 m dây
• Bơm hút nước (để tháo nước)
• Hướng dẫn Survival, một
• . . .

Khi buộc phải nhảy xuống nước, nếu là mùa lạnh (hay đang ở vùng biển lạnh), trước khi nhảy xuống, nên mặc nhiều quần áo (nếu có quần áo chống thấm nước càng tốt), đội mũ, mang bít tất và dĩ nhiên là phải mang phao cứu sinh.

NHẢY XUỐNG NƯỚC

Khi nhảy xuống nước thì nhảy thẳng đứng, chân xuống trước, hai chân khép lại, mắt nhìn về phía trước, hai tay ôm choàng trước ngực, đè lên phao cứu sinh. Không nên nhảy cắm đầu xuống như trong hồ bơi. Bịt mũi lại để đề phòng sặc nước.

Lưu ý: trước khi nhảy xuống nước (thường thì từ độ rất cao), không được thổi phồng phao cứu sinh lên để tránh phao bi va đập xuống nước gây chấn thương hay bị vỡ phao.

Tư Thế Nhảy Xuống Nước

Nếu có thể được thì nên chọn hướng dưới gió để tránh gió thổi va đập vào tàu.

Nếu là tàu lớn, sau khi xuống nước, cần rời xa ngay mạn tàu. Vì khi tàu chìm, sẽ tạo thành một luồng nước xoáy rất mạnh, hút theo tất cả những vật thể gần đó.

Sau khi xuống nước, mọi người nên tụ tập lại gần nhau để có thể nương tựa vào nhau, giúp đỡ và động viên nhau . . . và nhất là những toán cứu hộ sẽ dễ dàng phát hiện và cứu giúp các bạn. Chia nhau các mảnh gỗ hay các vật thể trôi nổi bềnh bồng trên mặt nước để tăng cường lực nổi của mình.

SỬ DỤNG PHAO CỨU SINH

Khi gặp tai nạn trên biển, cần phải nhảy xuống nước để thoát thân thì cho dù bạn là một tay bơi lội cự phách, bạn cũng phải mang phao cứu sinh để duy trì sức lực, kéo dài thời gian sinh tồn trên mặt nước.

Phao cứu sinh có nhiều loại nhiều kiểu khác nhau: có loại thổi khí bằng miệng, có loại sử dụng hơi nén (chỉ cần giựt mạnh chốt bình khí nén là phao tự phồng lên), có loại làm bằng những vật liệu mà tự thân nó đã có một lực nổi nhất định.

Khi gặp tình huống nguy hiểm, phải thông báo ngay cho mọi người trên tàu biết để mang phao cứu sinh. Dành những loại phao có độ nổi cao cho trẻ em, phụ nữ và người già. Giúp họ mang phao, cột dây, gài nút, gài khóa, hướng dẫn sơ bộ . . . Những người biết bơi nên sử dụng loại phao hỗ trợ, tuy lực nổi thấp, nhưng tiện cho việc thao tác trong khi bơi lội.

Nếu thiếu phao cứu sinh, những người biết bơi nên tự tìm hay chế tạo cho mình những chiếc phao cứu sinh bằng cách tìm những thùng rỗng, can rỗng, túi nylon, các vật liệu xốp, nhẹ, có độ nổi cao… dùng dây cột lại với nhau. Cũng có thể thổi nhiều túi nylon nhỏ, cho vào hai ống quần rồi cột túm lại. Khi sử dụng loại phao này, không được nhảy mạnh xuống nước vì lực va đập sẽ làm vỡ túi khí, phao sẽ mất tác dụng.

LÀM THẾ NÀO ĐỂ KHỎI CHẾT ĐUỐI SAU MỘT VỤ ĐẮM TÀU

Đuối nước có lẽ là một kết cuộc mà không ai muốn, và ở trong một con tàu đắm, việc tồi tệ nhất để kết thúc là chết đuối. Những hướng dẫn dưới đây sẽ chỉ cho bạn cách làm thế nào để thoát khỏi chết đuối sau một vụ đắm tàu và tiếp cận bờ biển một cách an toàn.

1. Mang một áo phao hay thiết bị nổi. Hạ thân nhiệt, sốc, tổn thương và kiệt sức có nghĩa là bạn không thể đủ sức để bơi đến nơi an toàn sau vụ tai nạn đã xảy ra. Mặc áo phao có hỗ trợ cổ đúng cách sẽ giữ cho khuôn mặt của bạn lên khỏi nước cho dù bạn có rơi vào tình trạng bất tỉnh.
2. Tránh xa bất cứ ai đang ở trong nước. Cho dù bạn là một tay bơi cừ thì ngay sau khi tai nạn xảy ra, bạn cũng đang ở trong tình trạng nguy hiểm nhất. Bạn có thể quay trở lại và họp cùng với những người bơi lội giỏi sau, nhưng ngay bây giờ, bạn có nguy cơ từ những người bơi yếu và hoảng loạn, những người sẽ làm bất cứ điều gì để cố tự cứu mình. Họ sẽ đeo bám bạn, không phải chỉ một người mà có thể cả một nhóm người. Vì vậy thường có hiện tượng “chết chùm” trong những vụ đắm tàu. Hãy nhớ rằng, bạn phải tự bảo vệ mình trước hết.
3. Hãy là một tay bơi cừ. Hàng ngày nên rèn luyện khả năng bơi lội khoảng 1 giờ, bơi trong khi mặc áo quần. Điều này sẽ giúp xây dựng khả năng chịu đựng của bạn ở dưới nước.
4. Cố gắng giữ ấm cho cơ thể. Để làm như được điều này, các bạn mặc áo phao và ôm nhau, nếu có một mình thì co người lại, cố gắng để bảo tồn thân nhiệt của bạn.

5. Tìm cách để tạo một cái phao thô sơ. Buộc hai ống quần của bạn lại, sau đó đưa lên khỏi đầu của bạn rồi đập mạnh nước. Khi đó 2 ống quần sẽ căng đầy hơi, các bạn sử dụng như một cái phao.
6. Tập trung càng nhiều người sống sót càng tốt. Sau khi đã ổn định, mọi người đều có áo phao, các bạn nên tập trung lại với nhau. Điều này sẽ giúp các bạn bảo tồn nhiệt độ cơ thể, và có thể hỗ trợ lẫn nhau. Hơn nữa, một nhóm đông người thì các đội tìm kiếm dễ nhìn thấy hơn.
7. Tìm hướng để bơi vào đất liền hay hải đảo. Ở đó bạn sẽ có thể nhóm một ngọn lửa, lau khô thân thể và nghỉ ngơi. Nếu không thể làm được điều này, bạn nên hạn chế chuyển động, cố gắng không để lãng phí năng lượng.
8. Nếu một máy bay xuất hiện trong không trung. Giơ hai tay khua lên xuống trong không khí. Đừng quơ một tay, quơ một tay có nghĩa không có gì, trong khi khua hai tay có nghĩa là bạn cần sự giúp đỡ và họ sẽ cứu bạn.
9. Giữ tinh thần lạc quan tích cực. Một tư duy tích cực là những gì mà những người sống sót cần phải có cho sự sinh tồn của họ. Lặp lại các thần chú như “Tên tôi là John Smith và tôi sẽ không chết ở đây”, và hát thật to những bài hát vui để đánh lạc hướng chính mình, giữ cho tâm trí của bạn lạc quan.
10. Nếu bị thương, đừng di chuyển phần cơ thể bị thương của bạn, và cố gắng giữ cho nó được che chớ bằng quần áo của bạn, hoặc với bất kỳ lớp che phủ nào đó.

LƯU Ý:

• Ống quần của bạn phải không có lỗ, vì điều này sẽ làm thoát tất cả không khí và do đó sẽ không tạo thành một cái phao. Tốt nhất là nên tìm một cái áo phao, nó sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và năng lượng.
• Nếu bạn ở gần bờ và bạn nghĩ mình có thể bơi đến đó, hãy cởi bớt quần áo của bạn (nếu nước không quá lạnh) , mặc càng ít càng tốt, vì chúng sẽ cản trở tốc độ bơi của bạn
• Nếu bạn không thể thấy bờ hoặc nhiệt độ nước dưới 15⁰C, giữ quần áo của bạn để bảo tồn thân nhiệt.

Thả nổi – Tiết kiệm năng lượng

Nếu bạn đang ở trong nước và không có gì để hổ trợ bạn (trang thiết bị, quần áo) giúp cho bạn nổi trên mặt nước, thì đIt is important to save your eneriều quan trọng nhất là bạn phải tiết kiệm năng lượng. Unless you can swim to shore (within a reasonable distance and the current isn’t against you) you should avoid swimming and save your energy as much as possible. Bạn nên thả nổi, tránh những hoạt động như bơi lội để tiết kiệm sức lực của bạn càng nhiều càng tốt. Trừ khi bạn nhìn thấy bờ và tin chắc là mình có đủ khả năng để bơi vào.

Tỷ trọng của cơ thể con người là thấp hơn nhiều so với tỷ trọng của nước biển (phụ nữ có tỷ trọng thấp hơn so với nam giới). Điều này có nghĩa là cơ thể của bạn dễ dàng để thả nổi.  Tuy nhiên, sự sợ hãi và hoảng loạn là nguyên nhân gây ra tình trạng kiệt sức dẫn đến việc bạn nuốt nước. Một vài hớp nước biển có thể nhấn chìm bạn xuống biển.

Điều quan trọng là để thư giãn.  Cách dễ nhất để tiết kiệm năng lượng là thả nổi trên lưng của bạn (thả ngửa). Bạn có thể trở nên nổi hơn bằng cách hít thở sâu.

Khi gặp biển động khiến bạn gặp khó khăn trong khi áp dụng kỹ thuật thả ngửa thì hãy nằm sấp xuống, khuôn mặt úp trong nước, hai cánh tay thỏng xuống hay dang rộng để giữ thăng bằng. Khi bạn cần thở, đẩy cánh tay xuống nước và nâng cao đầu chỉ cần đủ lâu để thở.  Đây là cách dễ nhất để thả nổi.

Bạn cần thả nổi khi bị rơi xuống nước trong đêm tối, không thể định hướng để bơi vào bờ hoặc thả nổi để nghỉ ngơi hồi sức sau khi bơi một chặng đường dài. Thả nổi cũng giúp bạn bảo tồn sinh lực để có thể ở lâu dưới nước trong khi chờ người đến cứu hay tình thế cải thiện hơn.

Sẽ dễ dàng hơn trong việc thả nổi nếu các bạn có một cái phao hay các trang thiết bị, vật liệu nổi… 

CÁC LOẠI XUỒNG CỨU SINH

Xuồng cứu sinh (Lifeboat) là một trong những phương tiện cứu sinh quan trọng nhất trên tàu, nó được sử dụng trong các tình huống bỏ tàu khẩn cấp. Xuồng cứu sinh là một “con tàu” thu nhỏ, được lắp vào tàu bằng cẩu davit nhằm giúp cho nó được hạ xuống nước ít tốn thời gian nhất. Xuồng cứu sinh khác với bè cứu sinh (liferaft) vì xuồng cứu sinh có vỏ cứng, còng bè cứu sinh bằng cao su bơm hơi.

Một xuồng cứu sinh đủ tiêu chuẩn nếu nó chứa tất cả các trang bị cần thiết, các trang bị này giúp thuyền viên sinh tồn trên biển. Chúng bao gồm lương thực, nước ngọt, dụng cụ sơ cứu, các thiết bị phát tín hiệu cấp cứu, dụng cụ mưu sinh… Một con tàu phải trang bị một xuồng cấp cứu (rescue boat) cho trường hợp cần phải cấp cứu, song song với các xuồng cứu sinh khác. Một trong các xuồng cứu sinh có thể được thiết kế như một xuồng cấp cứu, nếu tàu đó trang bị hai xuồng cứu sinh trở lên.

Có ba loại xuồng cứu sinh được sử dụng trên tàu biển:

1. Xuồng cứu sinh dạng mở (Open Lifeboat):

Giống như cái tên của nó, xuồng cứu sinh dạng mở không có mái che và thường được lái bằng tay, động cơ khí nén có thể được sử dụng để đẩy xuồng. Tuy nhiên, ngày nay loại xuồng này ít được dùng, chỉ còn thấy trên các con tàu cũ.

Xuồng cứu sinh dạng mở không hữu ích khi trời mưa hoặc thời tiết xấu, và có thể bị nước tràn vào khi có sóng cao.

2. Xuồng cứu sinh dạng đóng (Closed Lifeboat):

Xuồng cứu sinh dạng đóng có hai loại: xuồng cứu sinh đóng từng phần (partially enclosed lifeboat) hoặc xuồng cứu sinh đóng hoàn toàn (fully enclosed lifeboat).

Xuồng cứu sinh đóng từng phần

Xuồng cứu sinh đóng hoàn toàn

Đây là loại được sử dụng phổ biến trên tàu biển hiện nay, dạng kín của xuồng giúp bảo vệ thuyền viên khỏi nước biển, gió mạnh và thời tiết khắc nghiệt. Hơn nữa, tính kín nước của loại xuồng cứu sinh này có khả năng chống lật, chống chìm.

3. Xuồng cứu sinh dạng rơi tự do (Free-fall Lifeboat):

Xuồng cứu sinh dạng rơi tự do giống xuồng cứu sinh dạng đóng nhưng cách thức hạ thủy thì khác hoàn toàn. Nó có hình dáng động học để không bị hư hại thân xuồng khi thả từ trên cao. Loại này được lắp đặt ở phía lái của tàu, nơi có nhiều khu vực trống trải để có thể thả tự do.

SỬ DỤNG XUỒNG & BÈ CỨU SINH

Khi xảy ra tai nạn trên biển, xuồng hay bè cứu sinh là phương tiện tốt nhất để chúng ta thoát hiểm. Tuy nhiên, để cho an toàn và hiệu quả cao, các bạn cần biết một số điều sau:

– Nếu tàu có trang bị hệ thống thả bằng cẩu davit có thể cho phép hành khác, nhất là phụ nữ và trẻ em, vào bè ngay trên boong, nhằm ngăn ngừa các nguy hiểm khi họ tiếp xúc với nước biển.

.- Nếu xuồng hay bè cứu sinh được làm bằng cao su thổi khí (thường là khí nén) thì có thể ném thẳng xuống biển. Nhưng trước khi ném, cần có một sợi dây dài buột bè với tàu đề phòng khi ném xuống nước, vì nhẹ nên dễ bị gió thổi trôi đi mất.

– Thủy thủ đoàn nên chuẩn bị cho mỗi xuồng hay bè cứu sinh một số thức ăn, nước uống và dụng cụ mưu sinh như: radio, vũ khí, đèn pin, hỏa pháo, kính phản chiếu, pano màu, dao, mái chèo, thuốc cấp cứu . . . và một sợi dây dài cột sau xuồng hay bè cứu sinh, để nhỡ có người rơi xuống nước thì họ có thể bám vào đó để cho chúng ta kéo lên.

– Sau khi hạ xuồng hay bè cứu sinh xuống nước, cần cử hai người khỏe mạnh, bơi lội giỏi, một người leo lên bè và một người bơi chung quanh bè để giúp đỡ những người khác leo lên.

– Trong trường hợp số lượng người nhiều hơn tải trọng của xuồng hay bè cứu sinh, những người bơi lội giỏi nên mang phao và bơi theo xuồng, nếu mệt thì bám nhẹ vào mạn xuồng.

– Sau khi lên xuồng, tuyệt đối tuân theo sự hướng dẫn của các thủy thủ, ở đâu thì ngồi yên đó, không được chen lấn, chạy tới chạy lui, chồm ra mạn xuồng…

– Nếu trước đó, tàu đã kịp phát tín hiệu cầu cứu thì những toán cứu hộ sẽ đến và họ sẽ ưu tiên lùng sục khu vực bị tai nạn trước tiên, cho nên sau khi lên xuồng, các bạn không nên chèo xuồng đi quá xa mà nên thả chập chờn chung quanh khu vực tai nạn, trừ khi các bạn biết hướng vào đất liền hay hải đảo hoặc nhìn thấy các ánh đèn (nếu là ban đêm).

– Cử người luân phiên tát nước trong xuồng cứu sinh ra ngoài.

– Cắt cử người luôn luôn quan sát trên không cũng như trên biển, khi thấy bóng dáng của máy bay hay tàu thuyền, lập tức phát tín hiệu cầu cứu. Nếu trời nắng tốt, thì gương phản chiếu hay một miếng kim khí đánh bóng là hiệu quả nhất, nếu không có thì dùng khói, khói màu, vải màu sáng… thu hút sự chú ý của họ. Ban đêm có thể dùng lửa hay hỏa pháo phát sáng.

– Điều quan trọng nhất là phải biết giữ tinh thần lạc quan, đoàn kết, động viên, an ủi và quan tâm giúp đỡ lẫn nhau. Có như thế thì các bạn mới có thể vượt qua mọi gian lao nguy hiểm để cùng nhau tồn tại.

Bài Viết Liên Quan:

1. TỒN TẠI TRÊN BÈ CỨU SINH

Hổ Hăng Hái